Bu yazımız özellikle ilk kez anne baba olma heyecanı yaşayan çiftler için hazırlanmıştır. 

Biz sağlık çalışanları olarak her zaman bize başvuran çiftlere güzel olumlu haberler vermek isteriz. Ancak ne var ki kimi zaman özellikle ilk gebeliklerde işler her zaman olması gerektiği gibi gitmeyebilir. Gebelik testi pozitif olsa da

--Bebek oluşmadan sadece kese oluşabilir. ( BOŞ GEBELİK )

--Bebeğin kalp atımları atmaya başlamayabilir. (MİSSED ABORTUS)

--Bebeğin kalp atımları varken durabilir. ( MİSSED ABORTUS)

--Bebek olması gereken rahmin dışında tüplere tutunabilir. (DIŞ GEBELİK )

--Ya da test olarak sonuç pozitiftir ama ne kese gözükür ne de bebek oluşur. (KİMYASAL GEBELİK)

--Ya da herşey yolunda giderken bir kanama ya da ağrı ile bebek kaybedilip düşebilir. ( DÜŞÜK -ABORTUS)

İşte bu durumlar çiftlerin kabullenmekte zorlandığı çok üzüldüğü bazen kendilerini suçladıkları, bir hata eksik aradıkları ya da öfkelendikleri bir sürece dönüşebilir.

Oysa bu durumların çoğu hem bilim hem tabiat için olağan konulardır. 

Bilinçli çiftlerin durumu soğukkanlılıkla  karşılayıp gereğinden fazla telaş ve duygusallığa kapılmadan süreci anlamaları büyük önem taşımaktadır.

Eğer anneden gelen genlerle babadan gelen genlerin birleşmesinde en ufak bir sorun hata eksiklik yanlışlık oluşmuş ise bu durum beden ve akıl sağlığı yetersiz sağlıksız bir bebeğin dünyaya gelmesine neden olabilir. Bu durum hem aile hem de hastabebek için son derece travmatik birsüreçtir.

Bu durum ilerlemeden büyümeden sorun haline gelmeden tabiat tanrı anne vücudu her ne denirse gebeliği sonlandirabilir. 

Bu durum çoğu kez önemli olmayan tekrar etmeyecek bir süreçtir. 

Bilimsel yayınlar her kadının yaşımı boyunca bu şekilde gebelik kaybı olmasını - düşük yapmasını doğal olagan olarak görmektedir.

Bir kez düşük olması bunun her zaman tekrar edeceğini göstermez.

Düşüklerin çoğunun nedeni ileride dünyaya gelecek sağlıksız bir bebeğin dünyaya gelmesini önlemek için vücudun aldığı bir tedbirdir. kontrol mekanizmasıdır. 

Düşüklerden çıkarılması gereken ders;

-yumurtalıklar çalışıyor

-spermler yeterli sayı ve hareketlilikte

-tüpler açık 

olarak düşünülmelidir.

Çift düşükten 1-2 ay sonra kendini hazır hissedince tekrar gebelik için çalışmalara başlayabilir.

Çoğu kez sorun olmadan gebelik ilerler ve sağlıklı bir evlatları olur.

Düşüklerin tekrar etmesi durumunda TEKRARLAYAN GEBELİK KAYIPLARI ndan söz edilir. İleri ve detaylı testler gereklidir. Detaylı bilgi için linki tıklayınız: TEKRARLAYAN GEBELİK KAYIPLARI

Gebelik testinin pozitif çıkması her zaman sağlıklı bir gebelik olduğu anlamı taşımamakta..!

Boş gebelik

Dış gebelik

Üzüm gebeliği

Düşükler

Kimyasal gebelik

Bazı tümörler

Çoğul gebelikler..  Gebelik testinin pozitif olduğu durumlardır.

Bunların erken dönemde teşhisi , tedavi açısından büyük önem taşımaktadır.

Bu bölümde bu anormal durumların ayırımında kullanılan klinik belirtiler, ultrason bulguları ve laboratuvar sonuçları  hakkında bilgilere erişebilirsiniz.

Bu anormal durumlar hakkında bilgi vermeden önce normal bir gebelikte beklenen belirti ve bulguları gözden geçirmek faydalı olacaktır.

* Normal Gebelik Belirtileri:

– Adet gecikmesi

– Adet olacakmış gibi kasık ağrı

-Bel ve kasık ağrısı

-Göğüslerde Hassasiyet

-Uyku hali, yorgunluk

-Sinirlilik, aşırı duygusallık, tahammülsüzlük,

-Sık idrara çıkma, sık acıkma

-Yiyeceklere ilginin değişmesi

Sanılanın aksine Bulantı ve kusmalar gebeliğin ilk belirtisi değildir.  Gebeliğin ilerleyen haftalarında ortaya çıkabilir.  Bulantı ve kusma olmayadabilir.

Normal sağlıklı bir gebelikte BHCG değerinde 48 saat ara ile AYNI MERKEZDE yapılan testlerde yaklaşık 2 kat artış olması beklenir. 

Testler aynı merkezde yapılmalıdır.

Adet gecikmesi olmadan gebelik testi yapılmamalıdır. Yanlış sonuç verir. Zaman kaybına ve strese  yol açar.

Progesteron düzeyi 20 ng/ml nin üzerindedir.

DIŞ  GEBELİK =  EKTOPİK GEBELİK
Normalde rahim içinde oluşması gereken gebelik kesesinin rahim dışına yerleşmesi durumudur.

Çoğu zaman yumurta ile sperm hücresinin birleştiği tüplerde oluşur.

adet gecikmesi, lekelenme tarzı kanama, kasık ağrısı, fenalaşma gibi belirtiler verir. AĞRI ön plandadır.

BHCG  gebelik testi pozitiftir.

Normal gebelikten ayırt etmek için

1 ultrason: gebelik kesesinin rahim dışında olduğu saptanabilir. rahim zarı incedir.

2 Kan testi:    progesteron hormon düzeyine bakılabilir.  normal gebelik olması durumunda bu hormon düzeyi 15-20ng/ml  iken dış gebelikte 8ng/ml in altındadır.

3 BHCG testi: BHCG değerinde 48 saat ara ile AYNI MERKEZDE yapılan testlerde artış 2 katın altındadır %10-%30 kadar artış görülür.

Tedavisi:
Erken dönemde ilaç tedavisi uygulanabilir. Kesin çözüm sağlamayabilir.  Tekrar ilaç verilmesi yada ameliyat gerekebilir. İlaç tedavisi sonrası mutlaka  BHCG testi kontrol edilmeli sıfır değerine ulaştığı tespit ediilmelidir.  İlaç tedavisi sonrası 4 ay gebelik önerilmez.

Tanıda geç kalınmışsa  dış gebelik laparoskopi denilen kapalı cerrahi yöntemle alınabilir. 1 gece hastanede kalmak gerekir.  Ameilyat esnasında birtaraf tüpün alınması gerekebilir. Yumurtalığın alınması gerekmez.

KİMYASAL GEBELİK

Kan ve idrartestlerinde pozitif sonuç alınır. 

Ultrason ile gebelik kesesi bebek gözükmez

BHCG de artış 48 saat ara ile AYNI MERKEZDE yapılan testlerde artış 2 katın altındadır %10-%30 kadar artış görülür.

Ultrasonda rahim zarı kalındır.

Progesteron düzeyi 20 ng/ml nin altındadır.

Dış gebelikte "ağrı" daha belirgin  bir belirti iken kimyasal gebelikte halsizlik uyku hali gögüslerde dolgunluk hissi daha ön plandadır.

Tedavisi:

Çoğu zaman tedavi gerekmez. Hasta adet kanaması şeklinde kimyasal gebelik sonlanır. Kan testi ile BHCG nin sıfırlandığı görülmelidir. 

BOŞ GEBELiK

Gebelik kesesi rahim içinde oluşur içinde sıvı birikir. Ultrasonda siyah bir kese gözükür. içi boştur. bebeğe ait oluşum gözükmez. 1 hafta 10 gün sonra tekrar ultrason yapılır. 

BHCG de artış 48 saat ara ile AYNI MERKEZDE yapılan testlerde artış 2 katın altındadır %10-%30 kadar artış görülür.

Çoğu zaman kimyasal gebelik gibi kendiliğinden sonlanmaz. Vakum yardımı ile kesenin ameliyathane koşullarında anestezi ile alınması gerekir.

Bu işlem sırasında rahme zarar vermemek önmemlidir. Aksi halde rahim içinde yapışıklıklar oluşabilir. Bu da ileride gebe kalmayı güçleştirebilir. 

MİSSED ABORTUS

Herşey yolunda olarak başlar gebelik kesesi rahmin içindedir. Bebeğin kalp atımları duyulur.  Bebeğe ait yapılar kesenin içinde gözükür . Gebelik kesesi boş değildir.

Ya kanama ağrı ile acil olarak kontrole gidilir. Ya da hiçbir belirti vermez, rutin muayene esnasında bebeğin kalp atımlarının durduğu saptanır. 

Tamamen kanama ile kese ve bebek rahimden atılmış ise herhangi bir müdahale gerekmez.

Ancak rahim  içerisinde parça kalmışsa, yoğun kanama var ise anestezi verilerek rahim içinin temizlenmesi  ( vakum ile )gerekir.  Bu işlem esnasında da rahme zarar verilmemesi ileri de olacak gebelikler için büyük önem taşır.

ÜZÜM GEBELİĞİ

Ultrasonla yapılan değerlendirme de normalde bir tane gebelik  kesesi gözükmesi gerekirken üzüm gebeliğinde üzüm salkımı gibi çok sayıda gebelik kesesi gözükür. Sağlıklı bir gebleik olmadığı için dikkatli bir şekilde rahim içinin temizlenmesi gerekir.

Sonuç olarak yaşamda her zaman 2 kere 2  4 değildir. Hiç beklenmedik zamanda her hangi bir sebep yokken gebelik kayıpları görülebilir.

Bunlar çoğu zaman ciddi değildir. Çiftlerde karamsarlık ve endişeye neden olmamalıdır.

Gebelik biraz ketum ve sakin olmayı gerektirir.

Gebelik testi pozitif olan çiftlerin bu güzel haberi mümkünse aile ve çevreleri ile  12. haftada yapılacak detaylı ultrasona kadar ya da  en azından bebeğin kalp atımları duyulana kadar paylaşmamaları uygun olur.

Üstte sayılan durumarın varlığında aile ve çevrenin söylem ve yaklaşımları çiftlerde daha kalıcı psikolojik travmaya yol açmaktadır.

Dr Zeki SALAR